Jagiellonowie

Władysław II Jagiełło

Władysław II Jagiełło (ok. 1351-1434)

Król polski od 1386r.

Rodzice: Olgierd i Julianna

Potomstwo : Elżbieta Bonifacja, Jadwiga, Władysław, Kazimierz, Kazimierz

Ciekawostki :

- od 1377 wielki książę litewski;

- założyciel dynastii Jagiellonów;

- w 1385r. zawarł układ w Krewie, na mocy którego rok później przyjął chrzest, otrzymując imię Władysław;

- Jagiełło poślubił królową Jadwigę i koronował się w Krakowie na króla polski;

- przyłączył Litwę do Polski;

- zaczął chrystianizować Litwę.

- w 1402 r. po śmierci Jadwigi poślubił wnuczkę Kazimierza Wielkiego, Annę aby umocnić swoje prawa do korony;

- w 1400 r. za jego sprawą odnowiono uniwersytet w Krakowie.

Władysław III Warneńczyk

Władysław III Warneńczyk (1424-1444)

Król polski od 1434r.

Rodzice : Władysław II Jagiełło i Zofia Holszańska

Potomstwo : brak
Ciekawostki :

- od 1440 r. król węgierski;

- jako dziesięcioletni chłopiec został koronowany na króla polski.

- w latach 1440-1442 16-letni król udał się na Węgry gdzie toczył wojnę domową z królową Elżbietą;

- wyprawa Władysława przeciw Turkom zakończyła się klęską, a sam król poległ w bitwie pod Warną we wrześniu 1444r.;

-  symboliczny nagrobek Władysława Warneńczyka znajduje się w katedrze na Wawelu.

Kazimierz IV Jagiellończyk

Kazimierz IV Jagiellończyk (1427-1492)

Król Polski od 1447r.

Rodzice : Władysław Jagiełło i Zofia Holszańska.

Potomstwo : Władysław, Jadwiga, Kazimierz, Jan Olbracht, Aleksander, Zofia, Elżbieta, Zygmunt, Fryderyk, Elżbieta, Anna, Barbara, Elżbieta

Ciekawostki :

- był zdecydowanym przeciwnikiem magnaterii, przyczynił się między innymi do wzmocnienia znaczenia Sejmu i sejmików (co jednak stało się z krzywdą dla mieszczaństwa); - w latach 1454–1466, prowadził wojnę trzynastoletnią z zakonem krzyżackim, w wyniku której przyłączył do Polski Pomorze Gdańskie;

- umocnił dynastię Jagiellonów doprowadzając do koronacji swojego syna Władysława na króla Czech i Węgier;

- był również wielkim księciem litewskim od 1440 roku.

Jan I Olbracht

Jan I Olbracht (1459 - 1501 )

Król Polski w latach 1492-1501

Rodzice : Kazimierz Jagiellończyk i Elżbieta Rakuszanka

Potomstwo : brak

Ciekawostki :

- swoje imię – Olbracht - zawdzięczał prawdopodobnie swojej mamie Elżbiecie Rakuszance z Habsburgów - chciała ona uczcić w ten sposób pamięć swego ojca, króla Niemiec, Czech i Węgier, Albrechta II Habsburga.

- nie miał żony.

- zmusił wielkiego mistrza krzyżackiego do złożenia hołdu wierności i doprowadził do uznania w Rzymie Prus za integralną część Korony Polskiej.

- w celu uzyskania poparcia szlachty dla przygotowywanej wyprawy na Mołdawię wydał na sejmie w Piotrkowie (1496) przywilej, który zapewniał jej  m.in. wolności celne i ograniczał do minimum prawo wychodu chłopa ze wsi. Podjęta w 1497 wyprawa mołdawska  zakończyła się klęską króla w Bukowinie.

- posiadał najliczniejszy (spośród jagiellońskich) dwór;  miał aż 1 600 konnych dworzan;

- za króla ukształtował się ostatecznie sejm walny, który odtąd stał się najwyższym organem władzy ustawodawczej;

- na polecenie króla w 1498 roku wzniesiono Barbakan w Krakowie, zwany Rondlem, który miał zabezpieczać miasto przed ewentualnym najazdem tureckim;

- istnieje powiedzenie: "Za króla Olbrachta wyginęła szlachta", które odnosi się do klęski wyprawy mołdawskiej.

Aleksander Jagiellończyk

Aleksander Jagiellończyk (1461 -1506 )

Król polski  od 1501 r.

Rodzice : Kazimierz Jagiellończyk i Elżbieta Rakuszanka

Potomstwo : brak

Ciekawostki :

- wielki książę litewski od 1492 r.;

- został zmuszony do wydania w 1501r.  przywileju mielnickiego, który ograniczał władzę królewską na rzecz możnowładztwa;

- na Sejmie piotrkowskim ( 1504 ) zatwierdził skierowany przeciw możnowładztwom  zakaz rozdawnictwa królewszczyzn  bez kontroli posłów ziemskich oraz łączenia najwyższych urzędów w jednym ręku;

- na sejmie radomskim ( 1505) podpisał konstytucję Nihil novi , która usankcjonowała większą rolę w państwie sejmu walnego, zwłaszcza szlacheckiej izby poselskiej  (przywileje ziemskie )

- miał żonę Helenę Moskiewską.

Zygmunt I Stary

Zygmunt I Stary (1467 – 1548)

Król Polski w latach 1506-1548

Rodzice : Kazimierz IV Jagiellończyk i Elżbieta Rakuszanonaki

Potomstwo : Anna , Jadwiga, Barbara, Zygmunt II August, Anna, Katarzyna, Olbracht

Ciekawostki :

- przydomek `Stary’ początkowo był określeniem używanym dla odróżnienia go od syna Zygmunta Augusta, szczególnie od momentu koronacji królewicza, potem utrwaliło się przy imieniu ojca jako przydomek.

Zygmunt II August

Zygmunt II August (1520 – 1572)

Król Polski w latach 1548-1569

Rodzice : Zygmunt I Stary i Bona Sforza

Potomstwo : Barbara

Ciekawostki :

- był mecenasem sztuki, protektorem pisarzy, miłośnikiem muzyki;

- posiadał liczącą ok. 3,5 tys. tomów bibliotekę i bogatą kolekcję arrasów;

- żony: Elżbieta Habsburżanka, Barbara Radziwiłłówna, Katarzyna Austriacka